One of the healthiest ways to gamble is with a spade and a package of
gardenseeds.
(Dan Bennett)
Het is alweer ruim een maand geleden dat ik mijn vorige blog
schreef. Intussen was ik druk: druk met werken, druk met dingen regelen mbt
mijn werk en druk in de moestuin en mijn achtertuintje.
Sinds mijn vorige blog houd ik nu in mijn moestuinplanner
ook dagelijks bij wat de minimum temperatuur voor elke dag is, de
maximumtemperatuur, de richting van de wind en de windkracht. Of het helder is
of bewolkt en de luchtvochtigheid. Bij extreem weer komt daar ook nog de
gevoelstemperatuur bij. Elke ochtend check ik eerst mijn weerapp en schrijf dan
de gegevens van die ochtend in mijn moestuinplanner. Ik wil de komende jaren gaan kijken welke
invloed het weer heeft op de groei van de planten, en of bepaalde
weersomstandigheden zijn te linken aan bv de stand van de maan of aan een
bepaalde wind. Ik weet niet of het te doen is en of er een bepaalde link is te
vinden, maar ik wil het eens gaan proberen. Immers de landarbeiders van vroeger
keken toch ook naar de maan en het weer in een bepaalde periode? Ik moet in
ieder geval dus de komende jaren mijn moestuinplanners goed gaan bijhouden en
bewaren.
Maandag 19 maart schreef ik mijn vorige blog, die zelfde
week heb ik een paar rijen grindtegels uit
mijn achtertuin verwijderd omdat ik
daar mijn kas had gepland. Ik wilde voldoende afstand tot de schutting houden
zodat ik de ramen van de kas regelmatig kan schoonmaken. Daarnaast moest ik ook
rekening houden met de stobben van de coniferen die nog steeds in de grond zitten.
Behalve grindtegels heb ik ook de laatste boerenkool en rode bieten uit de
grond gehaald en grofweg de omvang van de kas uitgezet. De volgende dag hebben
we een soort van fundering voor de kas gemaakt van trottoirbanden en is de ijzeren
fundering van de kas in elkaar gezet. Het bleek al snel dat de trottoirbanden
te ver uitstaken. Maar we hadden ze ook plat op de grond gelegd. Dit bleek niet
te werken; of er stak te veel naar binnen uit, of het kwam niet uit bij de
hoeken. Daarom hebben we deze als nog rechtop in de grond gezet. Mijn zoon
heeft ze op maat doorgeslepen want er zat een ijzeren bewapening in. De rest
van die zaterdag waren we druk bezig met het in elkaar zetten van mijn kas. De
bouwtekening was meer dan onduidelijk dus regelmatig moest er weer iets uit
elkaar gehaald worden. Maar aan het eind van de dag stond hij dan eindelijk.
Het automatische uitzetraam was gemonteerd en er was slechts 1 ruit gesneuveld.
Na het weekend was het maandag de 26ste maart
eerst heel mistig, later heb ik staan koken met de buitendeur open. Dat was
voor het eerst dit jaar dat het zo lekker was. De andere dag is de grond in de
kas omgespit om er vervolgens 80 liter potgrond en de 4 zakken gratis compost
van de gemeente door heen te harken. Daarna is er 120 liter moestuinmix over
heen uitgestrooid. Bij een Welkoop heb ik wat plantjes gekocht omdat ik niet
kon wachten tot mijn zaailingen groot genoeg waren. Ik kocht 8x ijsbergsla, 4x
andijvie, 4x kropsla en 4x eikebladsla. Deze mochten even in de kas wennen.
Dinsdag na Pasen heb ik na mijn werk lekker in mijn hemdje in het zonnetje gezeten. Maar niet te lang, want ik heb een oppottafeltje aan de schuur gemaakt. Toen ik even zat uit te rusten in het zonnetje zag ik voor het eerst dat de automatische raamopener van de kas het dakraam had geopend. Hoe blij kan je zijn met zulke kleine dingen. Zat ik 3 april dus in mijn hemd in het zonnetje, de dag er na kon ik de Lidl niet uit door de hevige regenval. De auto’s op het parkeerterrein waren door de stortbui niet meer te zien. Daar stonden we dan met onze boodschappentassen te wachten
tot de bui over was. De dag er na was er weer eentje van prachtig lente weer. Het is zoals het spreekwoord zegt: “april doet wat ie wil”.
Zaterdag 4 april was de eerste warmtedag van 2018 met een
temperatuur van 22 tot lokaal 24 graden. Het was de warmste 7 april sinds de
metingen zijn begonnen. In 2014 was het 21.2 graden.
Het was op deze warme dag dat ik tegen 17.00u nog een
temperatuur kon meten van 20 graden en dit dus een prima temperatuur vond om
mijn tomaten en paprikaplanten te verspenen. Nu stonden er al 3 action
kweekbakken in mijn woonkamertje. De koolplantjes en peulen die ik in de
bijkeuken had staan mochten verhuizen naar de nieuwe kas. De ijsbergsla en
eikebladsla heb ik in de kas in de grond gezet. Dat het een warme dag was bleek
wel uit het feit dat met de buitendeur open het om 22.15u nog 18,5 graden in
huis was. En de zon kan niet naar binnen schijnen omdat ik geen ramen op het
zuiden heb.
Een dag later voelde het ’s morgens om 06.00u al warm aan,
ook op de maasdijk waar ik mijn hondje uit laat. Ik heb nog tot 23.00u buiten
gezeten. Overdag heb ik op een rommelmarkt een andere schop gekocht. Iemand zei
dat het een “Nul punt negen”-schop was. Geen idee wat daar mee werd bedoeld
maar de uitleg kwam al snel: een schop met een steel van 90 centimeter. Hij is
lekker lang en ziet er goed uit. Intussen is de schop al verschillende malen
gebruikt en blijkt prettig in gebruik. Dus dat is een goede koop geweest voor
drie en een halve euro.
Maar maandag 9 april was een dag met een zwart randje. Voor
ik naar mijn werk ging heb ik om
06.00u de deur van de kas open gezet in
verband met de warmte die werd voorspeld. Helaas heb ik de kappen op de
kweekbakken laten staan met als gevolg dat mijn kool- en slaplantjes zijn
verbrand. Dat was even slikken bij thuiskomst.In de avond werd de electra in de kas aangelegd. Nu heb ik daar 2 stopcontacten zodat ik indien nodig electrisch kan bij verwarmen, een radio aan kan zetten als ik bezig ben of een lamp kan gebruiken omdat ik door mijn wisselende diensten in de zorg op de gekste tijden nog in de tuin of de kas bezig ben.
Maar ook de moestuin op het volkstuinencomplex verdiende
deze maand de nodige aandacht. De inmiddels doorgeschoten boerenkool moest
plaats maken voor de uien en wortelen. Eerst werd het bed omgewoeld. Eindelijk
gingen mijn plantuitjes de grond in. Ik heb “Red Baron” en gewone “Stuttgart”
gezet. Tegen de vogels heb ik er wat cd-tjes boven gehangen. Vervolgens heb ik
de compostbak afgemaakt door een aantal pallets te slopen en de losse planken
te gebruiken als verwijderbare voorkant. ’s Nachts waren er pittige regen- en
onweersbuien dus ik was blij dat ik de uitjes nog voor de regen in de grond had
want het was behoorlijk drassig de andere dag. Daarom heb ik toen in de kas van
alles voorgezaaid. Sommige dingen opnieuw gezaaid omdat ze of niet waren
opgekomen ten gevolge van zaad dat al wat ouder is of omdat ze zoals de
koolplantjes dus waren verbrand. Het was heel wat en mijn oppottafeltje aan de
schuur bewees zijn dienst. Sla, andijvie, diverse koolsoorten en bloemen werden
gezaaid in trays en bakjes.
Zaterdag de 14e had ik eindelijk een hele dag om in de moestuin te werken. Gewapend met koffie en brood was ik al vroeg op de tuin. Spinazie werd gezaaid. Vier soorten wortelen waaronder de “Resistafly F1” welke wortelvlieg vrij zou zijn. Bietjes “Rode Kogel” zijn gezaaid daar waar later in het jaar de boerenkool komt te staan. Het bed voor de peulvruchten en de aardappelen werden omgewoeld. Maar ook de hekwerken staan weer: twee lage hekken voor de lage peulen en de erwten, twee hoge hekwerken voor de hoge peulen en de snijbonen.
De champost die op het bonenbed lag heb ik in de compostbak gedaan. Peulvruchten willen immers geen mest en champost is rijk aan allerlei voedingsstoffen dus werd de grond kaal gemaakt. Van de in het najaar uitgestrooide bladeren die onder de champost lagen was niets meer terug te vinden. Deze zijngedurende de winter mooi door het bodemleven verwerkt tot humus. Ik was verbaasd over de hoeveelheid wormen in de grond. En vooral dikke wormen.
Tussen de braamboos en de framboos was nog wat ruimte om de
tuinbonen te leggen. Vorige week zag ik dat de buurman allemaal plastic potjes
op hun kop in de tuin had gezet. Op mijn vraag waarom hij dat deed, zei hij:
“dat is voor vogels want die zijn dol op de opkomende scheuten van de
tuinbonen”. Dus heb ik mooie paarse potjes over de tuinboon “Eleonora” gezet.
Dit bracht meteen wat kleur in de tuin. De “Eleonora” is een ouderwetse
bruinkokende tuinboon die goed is in te vriezen. Voor het leggen heb ik ze
eerst een nacht laten weken.
Zondag had ik weer een vrije dag, mijn enige vrije weekend
deze maand trouwens, en ben ik weer naar de tuin gegaan want de aardappelen
moesten nodig de grond in. Toen ik de doos opende werd ik verrast door de lange
scheuten die al op de poters zaten. Ik heb veel te veel poters gekocht voor
mijn kleine tuintje…. Dus moest ik woekeren met de ruimte. De “Victoria”, de
“Obama”, “Charlotte” en de “Mona Lisa” zitten in de grond. Eigenlijk veel te
dicht op een, maar ik wil zo veel mogelijk van mijn poters gebruiken. Omdat ik
dit jaar toch geen aspergeplanten heb, gaan daar de late bewaaraardappelen
komen. Maar daar moet ik eerst nog alle bloembollen en vaste bloeiende planten
verwijderen. Maar eind deze maand kan ook nog.
Sinds ik deze moestuin heb, had ik nog geen rondje over het
complex gelopen. Dit heb ik vandaag eens gedaan. De tuinen zijn allemaal van
verschillende grootte. Over het algemeen liggen ze er netjes bij, maar het
bestuur spreekt je er ook over aan als het een rommeltje is geworden. Ik dacht
dat ik aan de late kant was met omwoelen, zaaien en poten…. Maar de meeste
tuinen waren omgespit of gefreesd maar nog kaal. Verschillende tuinen hebben
een hoekje met verse paardenmest welke ligt te rijpen. Hier moet ik ook nog
achteraan nu ik mijn houten compostbak klaar heb.
Op 17 april kriebelden mijn vingers en ben ik weer aan het
zaaien geslagen: vooral bloemen als “Tagetes”, “Zonnebloem” en “Nicotiana”.
Maar ook witte spitskool “Caraflex F1” en bloerenkool “Reflex F1” en
“Westlandse Herfst”.
Om te zien wat de nachttemperaturen met de tomatenplanten
zouden doen, heb ik er drie vanuit de huiskamer in de kas gezet. Toen de andere
dag bleek dat ze niets hadden geleden, heb ik alle tomaten en paprika’s in de
kas gezet. Het werd de eerste zomerse dag van dit jaar en de warmste 19 april
ooit. De dag er na heb ik voor het eerst het gras in de voortuin gemaaid. Dit was
al zo lang dat de grasmaaier af en toe vastliep of verstopt raakte.
Gisteren
zag ik dat de eerste soort bloemen in het zaaibakje met gemende bloemen al op
komt. Heb ik de in de bijkeuken voor gezaaide spruiten “Revence F1” , de
“Cosmea” en het “Kooltje Vuur” overgezet in P9-potjes. Nu staat alles wat in
huis stond in de kas. Vandaag heb ik de hoge peulen uitgezet in de moestuin en
ook nog bij gezaaid. Tussen de aardappelen heb ik drie soorten radijs gezaaid:
een onbekende soort, de “Saxa 2” en de voor mij nog onbekende
“Watermeloenradijs”. Deze laatste kreeg
ik als cadeautje bij mijn bestelling van “Moestuinweetjes”. Verder heb rondom
de kas een tegelpaadje gelegd. Dit waren eerste wat losse tegels die dienst
deden als staptegels, maar omdat ik er nog een aantal had liggen, heb ik er een
paadje achter de kas van gelegd. Tussen de kas en het paadje heb ik potgrond
door de grond gewerkt en hier violen in gezet. Tussen de schutting en het
paadje heb ik moestuinmix uitgestrooid.
Hierin heb ik de plantuitjes die ik
over had van de moestuin gezet en omdat ik er toch genoeg had staan ze nu ook
langs de violen. Verder heb ik met wat stukken afval van tegels een soort van
stoepje gemaakt bij mijn oppottafel, heb ik in een oude plantenbak nog wat
“Watermeloenradijs” gezaaid en werden twee stenen bloempotten gevuld met
potgrond. In de ene heb ik een reeds uitlopende Dahlia van onbekend ras gezet.
Deze komt nog uit de oude tuin en heeft in de schuur overwinterd. In de andere
heb ik de grootbloemige roze “Emory Paul” gezet. Deze is geschikt voor terras en potten en is
tevens geschikt als snijbloem. In de schuur heb ik nog meer Dahliaknollen
liggen en ook op zolder ligt nog de Dahlia die afgelopen winter plots in bloei
stond. Deze krijgen komende week een plaatsje in de voortuin zodra ik de
borders onkruidvrij heb gemaakt. Want zo weinig onkruid er op de moestuin stond
dankzij de dikke mulchlaag van de Maar
daar over een volgende keer meer. Eerst moeten die borders schoon want “wie het
onkruid maar een jaar laat staan, kan zeven jaar wieden gaan” zegt een oud
Duits gezegde.
Rond 17.00u donderde het flink. Echte rollende donder zonder
flitsen. Dat beloofde niet veel goeds. Doch tegen 19.00u begon het flink te
plenzen. In een mum van tijd stonden er overal plassen. Grappig is dat dit
vorig jaar op precies de zelfde dag en precies de zelfde tijd ook was. Ook toen
zaten we op een verjaardagsfeestje en begon het na eerst te hebben gedonderd
flink te regenen…… het staat genoteerd in mijn moestuinplanner!
Vandaag sloeg de schrik me om de oren. Bij een aantal
tomatenplanten zag ik dat de steel een dunne plek heeft net boven de grond. De blaadjes
blijven nog groen maar het plantje gaat plat op de grond liggen. Op een aantal
moestuinforums op facebook heb ik intussen om raad gevraagd. Het advies is om
opnieuw te zaaien! Zo laat nog in het seizoen? Ik denk dat ik dat niet meer
doe. Het is zo jammer want juist de bijzondere soorten als “Fresa”, “Dwarf” en “Blue
Berrie” hebben hier last van. En juist van deze soorten heb ik maar 1 plantje. Ik
ben er verdrietig van, dat snappen jullie wel denk ik.
Zojuist zag ik deze reactie op facebook bij mijn vraag over
de tomatensteeltjes:
Zo te zien
is dit een vorm van Phytium, noemt men ook voetwortel/wortelhals rot. Welke
grond heb je gebruikt? Meestal ontwikkelen de schimmelsporen zich reeds in de
grond. De planten zijn niet verloren; je kan ze opnieuw stekken. Wel hoog
genoeg afsnijden, zodat er geen rotting meer te zien is. De snijvlakken
ontsmetten; de beste manier is door ze te deppen in (echte) honing, wat
antibiotisch en ontsmettend werkt, of in een scheutje alcohol en daarna te
stekken in een glas water of in propere vochtige grond. De gebruikte potten
best uitwassen met water met een scheut bleekwater of dettol.
Een andere reactie is “de omvalziekte”. Dit zou komen door
natte potgrond en een te hoog stikstofgehalte…..
Morgen ga ik honing halen en proberen de plantjes te
stekken.