dinsdag 31 maart 2020

Het is koud, droog, stormachtig.....

Vooruit, nog maar eens een kleine blog in maart, de derde in korte tijd. (Al zie ik net voordat ik wilde afsluiten, dat het toch weer een volwaardige blog is geworden.)


 (Foto via Facebook van Wim Boers).


Het is koud, echt koud. Het vriest in de nacht behoorlijk. Vannacht was het op plaatsen in de gemeente -4,5graden.
Ik woon midden in een groot fruitteeltgebied. Appels, peren en kersen vormen de hoofdmoot.
Als het 's nachts kouder wordt dan het vriespunt, zijn hier veel mensen aan het werk. De fruitteler moet in deze tijd elke nacht om het uur opstaan en kijken hoe ver het kwik in de thermometer is gedaald. Vaak blijven ze maar meteen de hele nacht op, want in een klein half uurtje kan het kwik soms ineens flink dalen. En nu er reeds bloesem aan de fruitbomen zit, is de nachtvorst funest voor de vruchtbeginsels. Er wordt op diverse manieren geprobeerd om de bloesem en het vruchtbeginsel tegen de vorst te beschermen. De een heeft complete plastic bogen over de boomgaard, wat als een soort van kas dient om de warmte van overdag gevangen te houden. Een ander zet vuurpotten in de boomgaard en moet die brandende houden gedurende de nachtvorst. Maar de meesten gaan sproeien, een oude beproefde methode waarbij de ijslaag de bloesem en het vruchtbeginsel beschermd. Het lijkt tegenstrijdig maar het werkt wel. De fruitteler moet er dan wel voor zorgen, dat de ijslaag voldoende dik is, maar ook weer niet te dik omdat anders de bloesem en vruchtbeginsel onder het gewicht van de ijslaag afknakken...  (Foto: Arie Brouwer)


Inkomen hangt aan een zijden draad....

(Foto en uitspraak: Tonnie van Kessel).



Droog is het ook. Na het droge jaar kwamen er maanden van regen. Ik noteerde sinds oktober 2019 slechts 1 droge dag tot en met februari. Het grondwater dat zo laag stond, is nu meer dan aangevuld. Hier in de regio stond het zelfs een eindje boven zijn normale peil.

En het is ook stormachtig zo schrijf ik in de titel van deze blog. Het Coronavirus jaagt als een storm door ons land en over ons hoofd. Maatregels volgens elkaar zo snel op, dat we het amper kunnen bij houden. Mensen dienen zoveel mogelijk thuis te blijven, liefst binnen. Maar een ommetje mag. Veel hobbytuinders vragen op de moestuinforums of ze wel naar de volkstuin mogen. In Belgie mogen de mensen geen onnodige verplaatsingen doen, dus ook niet naar de moestuin als die verder ligt dan op loopafstand. Een straffe maatregel, die de hobbytuinder diep in het hart raakt. Men heeft al zoveel voor gezaaid wat nu niet in de grond kan, ook nog niet op korte termijn. 
In Nederland zijn de maatregelen minder streng. Ik ga regelmatig naar mijn moestuin. Even weg van alle ellende die Corona met zich meebrengt, even mijn hoofd leeg maken en lekker met mijn vingers in de grond wroeten. Ik hoop dat een complete lockdown hier niet nodig is en we lekker naar de tuin kunnen blijven gaan. Het valt mij op, dat waar er anders altijd even een praatje gemaakt wordt op de tuin, iedereen nu op zijn eigen stukje grond blijft en enkel de hand opsteekt en "Hoi" roept, "alles goed?". We houden ons allemaal goed aan het afstand houden. 



Maar er jaagt ook nog een andere wind, een Noord tot Noordoostelijke wind. Koud en guur en vrij krachtig. Maar de wind droogt ook de bovenlaag van de grond uit. Bij mij op de kleigrond is de bovenlaag niet alleen kurkdroog, maar ook keihard geworden. Gelukkig ligt op het grootste gedeelte een laag champost als mulchlaag en is de grond daaronder nog vochtig. Maar waar ik de worteltjes zaaide is geen mulchlaag aangebracht en is de grond keihard. Ook de rug van het aspergebed lijkt wel van beton. daar heb ik dus toch te weinig compost door heen gemengd helaas. 




Vorige week heb ik voor het eerst het gras in de voortuin weer gemaaid. Het stond al zo hoog dat er bijna een geit in kon 😀. 
Na het maaien werd het geel door de zon die er op stond, maar dat hersteld zich de komende dagen wel weer. 
Het maaisel heb ik verzameld in zakken en mee naar de tuin genomen om te mulchen. 





Die dag heb ik met hulp van kleine meid ook 20 aardbeienplanten gezet. Doordragers, vier soorten, van elk 5 plantjes.
Ik heb Korona als juni-drager op de tuin, maar ik wilde ook graag doordragers. En omdat je dan eigenlijk dagelijks een handje aardbeien kan plukken, was het uitzetten in de voortuin volgens mij een goed plan, want dan kan ik elke dag zo even de tuin in lopen en wat aardbeien plukken.
Kleine meid heeft met een schoffel als liniaal vier lijnen van elk vijf gaten gemaakt in de grond. Ze deed dit met een oude aardappelpoter. Het is nog een echte oude en gemaakt door de zelfde smid als die de aardappelpoter van mijn vader maakte die ik op de moestuin heb staan. Via een dorpsgenoot kwam ik aan dit exemplaar voor thuis. Er werd me verzekerd dat deze aardappelpoter "echt door Toon de smid" was gemaakt. Gezien het feit dat hij er precies eender uit ziet, twijfel ik daar dus geen moment aan. Beetje nostalgie, beetje weemoed en mooie herinnering. 


De vier rassen aardbeien zijn:
  • Ostara
    • Ostara is een traditioneel doordragend aardbeienras, dat bekend staat om zijn kleine maar lekkere sappige aardbeien. Met name geschikt voor de teelt in bakken op terras of balkon. 
  • Amandine
    •  Vanwege zijn pure aardbeiensmaak, hartvormige vruchten en gezond groeiende gewas, is het doordragende aardbeienras Amandine zeer populair onder hobby telers.
  • Furore
    • Het doordragende aardbeienras Furore is een aanwinst voor iedere moestuin. Sterke, gezonde en hoog productieve planten. De aardbeien zijn groot, kegelvormige en prima smaak.
  • Favori
    • Favori is een doordragend aardbeienras, die overtuigd velen met zijn aromatische “bosaardbei-smaak”. De grote, glanzende aardbeien zijn goed houdbaar en de plant sterk tegen ziektes.


Morgen moet ik wel even kijken of de plantjes goed zijn aangeslagen, sommige zagen er wat verdord uit. Anders moet ik ze even opnieuw bestellen. Het zou wel jammer zijn.


Ik heb de bogen die boven mijn spruiten stonden nu boven de aardbeien staan, binnenkort gaat er ook het net over tegen de vogels.


Omdat de basilicum die ik in februari zaaide niet wilde kiemen, heb ik deze vorige week nogmaals gezaaid en op de vensterbank gezet. Nieuwe ronde nieuwe kansen. 
De basilicum komt straks tussen de tomaten in de kas. Tomaten en basilicum schijnen elkaar te versterken en worden als combinatieteelt aanbevolen. Vorig jaar had ik basilicum gekocht en uitgezet in de kas en ik moet zeggen, ik had prachtige basilicumplanten en een geweldige tomatenoogst van stevige planten. Het werkt dus echt en ik ga het komend seizoen dus weer zo doen.




Afgelopen zaterdag was het prachtig weer, het voelde heerlijk in het zonnetje. Prima weer om naar de moestuin te gaan. Koffie, boterhammen en een appeltje ingepakt en naar de moestuin gereden. Er was op bijna elke tuin bedrijvigheid. 
De achterbak van mijn auto zat vol met keukenafval voor op de composthoop. Ik had nogal wat omdat ik vorige week het laatste restje boerenkool heb ingevroren en een flinke hoeveelheid prei heb geweckt. Ook het grasmaaisel heb ik mee genomen.






De achterbank stond vol met plantjes uit mijn kas:

  • peultjes Suger Snaps 
    • gezaaid op 29 februari
  • Bloemkool
    • Weeuwenteelt besteld bij Moestuinweetjes
  • Broccoli
    • eveneens van Moestuiweetjes
  • Tuinbonen
    • Witkiem major. 29 februari gezaaid
  • Spitskool
    • gekocht op de Groenmoesmarkt
  • Rode kool
    • Langendijker vroege.

Op de tuin aangekomen zag ik dat de handpompen weer waren geïnstalleerd. Lekker vroeg dit jaar. Er werd al dankbaar gebruik van gemaakt.

Eerst heb ik het net van de kolenkooi los gemaakt. Het was door de wind in de stekers die de uienrijen markeren gaan zitten. Hier was ik wel een poosje mee bezig, want deze stekers hebben nog al wat weerhaken.
Daarna heb ik het net vastgezet en kon ik eindelijk de kolen in de grond stoppen na eerst de mulchlaag een beetje in de grond geharkt te hebben.
In elk plantgat kwamen wat koemestkorrels en een schepje anti-knolvoetpoeder. Vorig jaar heb ik in plaats van dit poeder steeds een stukje rabarber in het plantgat gedaan. Ik heb bij geen enkele koolplant knolvoet ontdekt. Dat werkt dus echt. Maar nu ben ik heel vroeg met mijn koolplanten en is de rabarber nog te klein om hier van gebruik te maken. Maar later zal ik alsnog wat bij de kolen aanbrengen.

Ook een plantje Bloedzuring en twee smeerwortelplantjes die ik vorige week bij een hobbytuinder kocht, kregen een plaatsje in de kolenkooi.

Een rijtje warmoes stond er nog en viel nu net in de kooi. Daar kan ik binnenkort al van oogsten om als spinazie te eten. Heerlijk






Mijn peultjes heb ik langs het peulenrek gezet dat kleine meid vorige week heeft gezet. Rondom de plantjes heb ik met grasmaaisel gemulched. Om wegwaaien te voorkomen, heb ik er een paar gieters water over uitgegoten. Het grasmaaisel houdt onkruid tegen en zorgt er voor dat de grond niet zo snel uitdroogt.

De plantjes staan langs een zijde van het peulenrek. Deze week ga ik in de kas opnieuw peulen voorzaaien. Deze plant ik dan later uit aan de andere zijde van het rek en hoop zo de oogst wat te spreiden.






Ik had ook erwten gezaaid, maar die waren nog te klein om al te worden uitgeplant. Zodra dit kan, ga ik die eveneens opnieuw zaaien om de de oogst te spreiden.

Tussen de rijtjes wortelen en de aspergerug was nog plaats om de tuinbonen uit te zetten. Helaas heb ik hier geen foto van gemaakt. Dit moet ik dus alsnog doen.


Net voordat ik wegging, ontdekte ik dat er een regenton lekte. Het kraantje stond dicht, maar er lekte toch water uit. Maar het was koud geworden ondertusssen. Ik ben naar huis gegaan en heb het kraantje even gelaten voor wat het was.

Thuisgekomen hoorde ik dat er voor vandaag winterse buien en regenbuien werden voorspeld. Daarom ben ik gisteren snel op en neer gereden om deze lekkage te verhelpen. 
Omdat de overloopkraantjes het zelfde zijn als de aftapkraantjes, heb ik het lekkende kraantje omgeruild met een overloopkraantje. Die staan altijd open om een naastgelegen ton te vullen. Dus mijn probleempje werd low-budget opgelost.

Alleen die voorspelde neerslag..... het waren slechts een paar druppels. De tonnen komen zo niet vol. Gelukkig zijn de pompen er nog.





Ik maakte vorige week, toen kleine meid mijn aardbeienplantjes in de grond zette, ondertussen wat foto's in de voortuin.

De kerstboom is nu geheel bruin geworden. Maar toen ik een takje afbrak, was het nog veerkrachtig en binnenin nog groen.
Ik laat hem nog maar even staan nu. Vooral ook omdat de vogeltjes er steeds in zitten. 
Hij is later alsnog snel te verwijderen.







Mijn blauwe regen zit vol knoppen. Dat wordt binnenkort weer genieten. Ik heb er een paar jaar op moeten wachten, aleer hij ging bloeien. Vorig jaar zater er al een paar bloemen in. Nu nog geen overvloed, maar wel al meer knoppen. Het is een nog jonge plant van drie jaar oud en vorig jaar niet gesnoeid. Dat ga ik dit jaar wel doen om zo de bloei voor komend jaar te bevorderen.







Hier staat mijn dwergmagnolia nog mooi in bloei. Nu het in de nachten vriest, zijn de bloemen bruin geworden. 
Maar de tulpen maken het met hun bonte kleurenpalet weer goed. Ook de Oosterse Papaver heeft zich weer uitgezaaid. Elk jaar komen er een of meerdere papaverplantjes bij in de tuin. Van de fel-oranje kleuren wordt ik elke zomer weer zo vrolijk, dus mogen ze blijven staan.

De klusjes voor maart zal ik op deze 31ste maart maar niet meer plaatsen. Ja, zo laat is het inmiddels geworden dat het al de laatste dag van maart is nu.
Daarom plaats ik de moestuinklussen voor april hier onder.




De moestuin in april

De lente is een feit, ook in moestuinland. April is voor de moestuin de maand van het uitbreiden; nog meer zaaien en het uitplanten van de plantjes die je binnen hebt opgekweekt. Heb je niet voorgekweekt, dan kun je in tuincentra nu ook volop kruiden- en groenteplanten kopen.

Wat zijn de moestuinklusjes in april?
  • Laat plantjes, voordat je ze uitplant, minimaal een week rustig aan de buitentemperatuur wennen.
  • Zet ze op een beschutte plek en haal ze ’s avonds naar binnen.
  • Blijf deze maand ook goed het onkruid in het zaaibed wieden.
  • Neem ook alvast maatregelen om je plantjes te beschermen tegen ongedierte. Denk daarbij vooral ook aan milieuvriendelijke maatregelen, zoals netten of het aantrekken van nuttige vogels en insecten.

Wat kun je in april in de moestuin zaaien?

·         In april kun je een heleboel nieuwe groenten in je moestuin zaaien:
bietjes
kervel
broccoli
– rode kool
– koolrabi
– maïs
– peterselie
knolselderie
– ijsbergsla
aardappel

Wat kun je in april in de moestuin oogsten?

April is aspergemaand, de groente kan nu geoogst worden. Ook snijsla kun je aan het eind van de maand uit de moestuin halen.

Wat kun je in april op de vensterbank voorzaaien?

April is een goede maand om groenlof binnen te zaaien. De groente is niet zo bekend, maar daarom juist leuk om zelf te kweken. Groenlof ontkiemt vanaf 15 à 17 °C. Bij lagere temperatuur schiet de groente door.

April moestuintip

Schaf koolkragen aan of maak ze zelf. Ze zorgen ervoor dat de koolvlieg geen eitjes af kan zetten aan de voet van koolplantjes.
 











woensdag 25 maart 2020

Maart roert zijn staart dit jaar op een bijzondere manier





Maart roert zijn staart, en dit jaar op een wel heel bijzondere manier. Op 2 maart jl is het gelderse Bruchem het eerste kievitsei gevonden, zo meldt Omroep Gelderland. Maar dit nieuws werd toen al ondergesneeuwd in de berichtgeving rondom het Corona-virus.

 STAY SAFE
STAY AT HOME
OF OP DE MOESTUIN.


Hier in de gemeente Maasdriel, worden we slechts door de maas gescheiden van Brabant: de provincie die het van meet af aan zwaar te verduren kreeg door het Corona-virus.
Het weer is mooi, we zouden zo graag nu allemaal naar buiten gaan, maar het dringende advies is: BINNEN BLIJVEN !  Hoe tegenstrijdig is dit met hoe de menselijke natuur werkt.
In de nacht is er "eindelijk" nachtvorst, maar dit geeft ook prachtige dagen met volop zonneschijn. Het is eindelijk droog. Sinds begin oktober hadden we slechts 1 dag zonder neerslag. Het grondwater kwam niet terug op peil, maar ging er in bijna het hele land zelfs overheen. En nu is er zon, volop zon en willen we naar buiten......

Toen eindelijk de maand maart begon, kriebelde het bij mij ook om te gaan zaaien, te tuinieren.
Dus ging ik zaaien: omdat het zo waaide die dag, heb ik alles naar de woonkamer gebracht en heb ik aan de eettafel zitten zaaien. Wat een rotzooi krijg je dan in huis.
Maar 24 soorten tomaten werden gezaaid. Van alles twee stuks. Intussen blijkt er slechts van een soort niets opgekomen te zijn. Van 1 soort maar 1 zaadje omdat ik er niet meer van had.
Vorig jaar zaaide ik ook zoveel tomaten, van elke soort vijf stuks, daar heb ik van geleerd. Het doet een moestuinhart pijn als je zoveel zaailingen moet wegdoen.









Maar ik zaaide ook 6 soorten paprika, 1x cayennepeper en rode kool "Langendijker bewaar".
Het was ineens vol in mijn grote kweekbakken die ik de dag ervoor reeds in de huiskamer had gezet.

De dag er na heb ik alle gebruikte plantenlabels weer schoon gemaakt. Wat een rotklusje is dat. Ik stelde het de hele winter uit maar nu moest het toch eindelijk gebeuren want ik heb ze weer nodig voor mijn zaaisels.



Terwijl ik 3 maart mijn autoruiten stond te krabben, kreeg ik een appje of ik nog een regenton wilde hebben.... nou daar zeg ik natuurlijk geen nee tegen. Ik kreeg er ook kunststofpallets bij om de ton op te zetten.
Die zelfde avond kreeg ik een prachtige rode ton, geheel ontdaan van vet en andere ongerechtigheden. Met een speciale boor werden er gaten in gemaakt voor het kraantje en het overloopkraantje en werden de scherpe randen nog even bijgewerkt. Dus de volgende dag moest ik naar de tuin om de regenton er neer te zetten. Het was even een gepuzzel hoe alles neer te zetten en hoe de afvoer van de regenpijp passend te maken zonder middelen voorhanden.
Maar het lukte. Ik was een regenton rijker.
Die dag meteen maar vast een stuk van het wortel-uienbed omgewoeld en een rijtje Nantes-2 gezaaid. Tevens legde ik een rijtje uitjes "Sturon wit".
Vlaggenlijntje er boven gehangen om de vogels af te schrikken mochten ze denken dat er witte wormen uit de grond komen, want sommige uitjes liepen al uit.

Terwijl ik alle materialen opruimde omdat ik vanwege de kou naar huis wilde, zag ik iets bewegen in mijn composthoop. Nu hipt daar vaak een roodborstje rond, maar nu was het "een heer met bruine jas", Meneer bruine rat.
Toch gooi ik nooit gekookte etenswaren op mijn composthoop, maar hij vond er kennelijk toch een lekker maaltje. Toen ik de hoop ging inspecteren, zag ik dat hij diep binnenin een lekker warm hol had gemaakt.... ppfftttt, hier zat ik niet op te wachten.
Gelukkig heb ik ooit gehoord dat die heren in bruine jassen een hekel hebben aan mensengeur, dus heb ik er een plasje van mijzelf over uit gegoten.
Normaliter doe ik dit nooit, gezien de medicatie die ik slik, maar nu moest het toch echt.
Een week later bleek de heer met bruine jas verdwenen, zijn hol was ingestort en ik zag hem niet meer.

Die zelfde week kreeg ik een berichtje van een kennisje of ik zin in koffie had en ze had iets voor mij. Nou ben ik altijd reuze nieuwsgierig dus snelde ik naar haar toe voor koffie en de verrassing.
Het bleek een zakje zonnebloemzaad te zijn. Een mengsel Dwarf Sunflowers. Hoe lief.

En dan is het zaterdag 7 maart.... de "Groenmoes" beurs vindt plaats in de tuinmarkthallen in Boekel. De hele winter heb ik hier naar uit gekeken en dan in eens sta je daar.
Door het Corona-virus zag je dat een aantal standhouders niet kwam opdagen, maar er waren ook opvallend weinig bezoekers.
Waar ik vorig jaar ruim drie kwartier in de rij stond om binnen te komen met mijn digitale entree-kaart, daar kon ik nu gewoon doorlopen. Eerlijk gezegd, was het niet eens gezellig met zo weinig mensen. Maar wel begrijpelijk. Ook ik heb lang getwijfeld of het verstandig was om te gaan daar ook ik in de risico-groep val. Desondanks ben ik toch gegaan en heb genoten.
Helaas werden er weinig planten aangeboden, wel veel klein fruitstruiken. Ook het aantal zadenhandelaren was niet zo groot helaas.



Toch kwam ik met meer thuis dan ik had bedoeld. Een emmertje speciale aspergemest, een emmertje aardbeienmest. En natuurlijk aardbeienplanten, 4 soorten doordragers welke in de voortuin gaan komen. En wat koolplantjes. En voor een euro het grappige boek "Opa's tuintips".
Maar ook een gratis zakje met een bloemenzaadmengsel, een fles Garden Gin van Bart Verelst en een pot advocaat van Carmen's Kitchen.
Voor mij twee bekenden: Carmen Zuidervaart is DE weck-goeroe van nederland en beheerder van de facebooksite "Wecken is hip!". Heel leuk haar nu in het echt te ontmoeten in plaats van via facebook.
Bart Verelst kennen jullie allemaal, hij was "grote Bart" in het tv-programma "Het goede leven" dat een paar jaar geleden op de Belgische tv werd uitgezonden. Bart heb ik als vriend op facebook, we zijn beide lid van diverse moestuingroepen op facebook en het was leuk hem weer te zien. Dus ja, ook die beroemde "Garden Gin" van hem gekocht. En lekker dat dit is..... heerlijk.


Mijn plantjes in de huiskamer gingen zich strekken. In de kap van een van de grote kweekbakken, zat een gewone tl=lamp en dit bleek niet voldoende licht te geven voor mijn zaailingen, mijn koolplantjes werden echte slungels. Dus heb ik mijn grote sunblaster van zolder gehaald en boven twee bakken gehangen. Even twee ooghaken in het plafond gedraaid, nou ja even, eerst gaten geboord, toen paraplupluggen in de gipsplaten aangebracht en daar mijn ooghaken in gedraaid. Hier aan twee haken gehangen waar de touwen aan kwamen die de lamp boven mijn bakken moeten houden. Het kost wat moeite maar dan heb je ook wat.
Op facebook komt regelmatig de vraag voorbij van wat een goede groeilamp is en waar men die haalt. Ik heb ze ook van Mr. A uit China, maar daar ben ik niet tevreden over. Ik gebruik de sunblasters van Moestuinweetjes.



Half maart, donderdag de 


12e en is het prachtig weer om naar de moestuin te gaan. Ik had ondertussen een tweede olievat gekregen als waterton, dus die ook in de auto geladen. De tonnen zijn van binnen ook gelakt, dus ik hoop dat het een hele poos duurt al eer ze gaan roesten.
Ik zag trouwens al een flinke hoeveelheid water in het eerste vat zitten. Het begin van een mooie watervoorraad voor komend seizoen. In totaal heb ik nu zes watertonnen.
Aan de andere kant van het schuurtje staan drie tonnen, en achter mijn picknicktafel staat de oude regenton. Die kan ik laten vullen middels een slang vanuit het overlooppijpje van de achterste rode ton. Oh ja, ik heb ook nog een halve ton.
Daar spoel ik meestal mijn emmers in uit en mijn gereedschap in af.
Na de aardappeloogst was ik in deze halve ton mijn aardappelen en laat ze dan drogen om te bewaren.
Het is wel lastig dat ik nu tussen de blauwe pallets en mijn picknickset weinig ruimte heb om te lopen, maar ja, een kleinigheidje hou je toch.









Die dag heb ik best veel gedaan hoor. Met hulp natuurlijk, want alleen lukt het me nog steeds niet.
Er waren twee jonge frambozenstekken opgekomen en die heb ik verzet. Nu staan ze in het rijtje bij de andere frambozen.
De aardbeien kregen koemestkorrels en het aspergebed moest klaar gemaakt worden. Dat betekende dat de grond naast het aspergebed leeg gemaakt moest worden om een rug te kunnen maken van de vrijgekomen grond. Hier stonden nog wat dunne preiplanten en nog wat boerenkool. Dat moest dus eerst geoogst worden waarna het stukje grond werd omgespit en kort gemaakt. Vervolgens werd deze grond als een rug over het aspergebed gedaan.


Op facebook las ik al een paar maal dat bij sommige moestuinierders de aspergepunten al boven de grond piepen, maar bij mij is dit nog niet het geval. Ik zie hoe de grond blinkt van de nattigheid elke keer als de spade een kluit omwerpt. Ik ben eerlijk gezegd bang, dat mijn asperges die ik pas vorig jaar heb geplant, verrot zijn door al het water dat er sinds oktober is gevallen. Maar ik heb toch mijn aspergerug gemaakt en kijk het een poosje aan.
De grond is wel rijk aan wormen, grote wormen. Kijk maar eens naar de emmer die er voor de maat bij staat. Hoe meer wormen,  hoe liever, dat betekend dat de grond mooi luchtig wordt gemaakt en het overtollige water sneller weg kan. Tevens brengen zij veel humus in de bodem door het organische materiaal wat ze eten en weer uitscheiden. Dus ben ik altijd blij met elke worm die ik tegen kom, het betekend een gezond bodemleven en een luchtige kleibodem.

Natuurlijk moest ik ook een foto maken van toen het aspergebed klaar was..... Helaas is op deze foto niet goed te zien dat de rug is gemaakt.


Oh ja, en de rest van de uitjes kregen ook een plekje in de grond. 



In de koude bak komt de spinazie al mooi op. De tuinbonen zijn helaas verdwenen op eentje na. Daar zal de heer in zijn bruine jas wel meer van afweten denk ik zo.

Wat me altijd opvalt, is dat het in mijn grote koude bak altijd zo droog is. Dus heb ik hier flink wat water in uitgegieterd.

De bietjes in de kleine koude bak komen nog niet boven de grond. De grond was in de kleine bak een stuk vochtiger en werd dus niet begieterd.





In de koude kas thuis zag ik de spinazie ook al mooi boven staan. Dat wordt binnenkort heerlijk spinazie eten. Kleine meid is er gek op. De meeste kinderen houden niet van spinazie of spruitjes, zij vraagt er regelmatig om. Helaas zit er ook in mijn vriezer geen spinazie meer.

Ook in de koude kas laten de bietjes het nog afweten. Maar we hebben geduld en anders zaai ik gewoon nog een keertje.




Toen ik naar de tuin ging met mijn tweede watervat, had ik ook het frame bij me van een oude partytent. Nu heb ik nog een kooi van hout en gaas en een net over de kolen, maar komend seizoen komen de kolen in deze partytent die ik anderhalve week geleden met hulp heb opgezet. Een groot net ligt er over om zo de kolen te beschermen tegen de duiven.
Op de voorgrond mijn buizen met een net erover om de spruiten te beschermen. Maar de nieuwe kooi is groot genoeg voor alle koolplanten komend seizoen.



Ook de aardbeienkooi staat weer boven de planten.
Doordat ik er nu in het midden een paal heb geplaatst om wat werkhoogte te verkrijgen, was mijn net niet groot genoeg en moest ik wat fabriceren met een tweede net. Het is geen kunstwerk geworden en ik moet nog een bekijken waar een opening komt om bij de aardbeien te komen, maar voor nu ben ik tevreden.




Waar vorig jaar de aardbeien stonden lag nog een bult champost welke weg moest.
Een groot deel is op het nieuwe kolenbed aangebracht.

Het restant is op de composthoop gedaan waar het verder mag verteren om in het najaar in de sleuven die ontstaan bij het rooien van de aardappelen, gestrooid te worden.





De laatste boerenkool geoogst. Een beetje maar want de meeste planten zijn reeds doorgeschoten.

En een hele emmer prei geoogst. Ik heb er voor de foto even mijn spade langs gelegd om te laten zien hoe mooi mijn prei is gegroeid. Nog nooit oogste ik zulke dikke preien.
Zou het aan de koffieprut gelegen hebben die ik in het najaar rijkelijk aan de prei heb toegediend? Ik weet het niet. Het is een machtig mooi resultaat.

Inmiddels is de meeste prei geweckt om er later soep van te maken.  We kunnen voorlopig vooruit met negen literse potten.



Bij moestuinweetjes had ik twee bessenstruiken besteld: een blauwe bes en een zwarte bes, ook wel Jostabes genoemd. Deze stonden nog in hun verpakking in de koude kas en moesten hoognodig worden geplant.
Ze kregen een plekje in de hoek die ik mijn prikkeldraadhoekje noem. Hier staan niet alleen de frambozen, maar ook de braamboos en een prachtig geelbloeiende roos. En allen hebben ze stekels.

In dat hoekje staat ook een bosbessenstruikje, althans, zo werd het verkocht. Ik dacht in het najaar dat het struikje de geest had gegeven, maar toen ik nu mijn bessenstruiken in de grond zette, zag ik dat het struikje toch weer uitliep op zijn enige overgebleven takje.
Hij staat nu wel een beetje in de knel tussen zijn grote broers, maar voorlopig beschutten ze hem ook naar ik verwacht.



En dan roert maart weer zijn staart: er is nachtvorst geweest en opeens gaan de scholen dicht. Het Coronavirus krijgt Nederland langzaam maar zeker in zijn ijzeren greep.
Misschien komen de nachtvorsten nu wel precies op tijd om het virus te doden of ben ik dan heel erg naïef?

Het plan was om naar de tuin te gaan die dag, maar met de kleine meid thuis van school, ben ik maar thuis gebleven.
In een supermarkt bij ons in het dorp, kreeg je als betalende klant een traytje violen mee. En ik was de gelukkige die aan het eind van de dag twee traytjes mocht meenemen. Dus die heb ik omdat het zonnetje zo heerlijk scheen in balkonbakken gezet. Een zakje vergeten bloembollen ging ook in een balkonbak. De tulpen waren zelfs al uitgelopen.

De eerste was werd weer buiten gedroogd en eindelijk tijd om ook de laatst gekregen zonnebloemen in een potje te zaaien.

Het zonnetje verwarmde de kas, ik zag dat mijn automatische raamopener het dakraam had geopend. Die is weer goed de winter doorgekomen. Immers bij aanhoudende of strenge vorst, moet de raamopener worden verwijderd om vorstschade te voorkomen. Maar in deze zachte winter heb ik hem laten zitten.
Vorig jaar duurde het lang aleer hij weer ging werken en kreeg ik het advies om hem in de winter te verwijderen.

En de dozen met gedroogde eierschalen mochten er ook aan geloven: de eierschalen werden in een electrische koffiemolen tot gruis vermalen, de eierdozen gingen in de compostbak die in de tuin bij mijn huisje staat.
De eierdozen dienen als droog materiaal en als bruin materiaal.
Ik heb dit jaar alle zakken met blad naar de tuin gebracht, dus heb ik thuis geen bladeren meer om af en toe in de compostbak te doen voor de afwisseling tussen het keukenafval en onkruid. In de winter gaat er weinig onkruid in deze bak, dus is het voornamelijk keuken- en fruitafval wat erg nat is. Daarom voeg ik steeds de lege eierdozen en lege onbedrukte wc=rolletjes toe om toch in laagjes te kunnen werken en het geheel wat minder nat te krijgen.
Hier op de klei blijft de inhoud van mijn compostvaten veel natter dan toen ik nog op zandgrond zat. Het overtollige vocht kon in het zand veel beter wegzakken. De wormen zoeken af en toe hun toevlucht in de rand van de deksel. Dus het droge materiaal is echt heel erg nodig.





Een week geleden zijn kleine meid en ik samen naar de tuin gegaan. "Mag ik dan mijn skatebord meenemen?" vroeg ze. Tuurlijk mocht dat, want ik weet dat ze het niet lang volhoud op de moestuin.
Maar het oogsten van de laatste spruiten vond ze maar wat leuk. Ze vind spruitjes ook lekker, dus dat zal wel geholpen hebben, haha.
Toen ze klaar was ging ze skaten op haar skatebord.

Intussen had ik de kans om het wortelbed om te woelen. Dit had laatst al een stukje gedaan maar de rest moest nog.

En meteen ook maar de wortelen gezaaid:
- Rote Riesen-2
- Bergen F1 en
- Berlikumer-2.




Het stukje grond langs het aspergebed waar een week eerder nog boerenkool stond, heb ik ook losgemaakt met de woelvork en hier mocht kleine meid worteltjes zaaien. Ze was intussen weer terug van het skaten op het pad.





Samen hebben we het erwten- en peulenrek gezet. Mijn grote onderdelen hebben pinnen die ik in de grond duw, maar de kleine delen niet. Dit zijn delen van een stapelbed en moesten met palen in de grond vastgezet. Kleine meid wilde de gaten voor de palen maken met de grondboor. Het lukte haar nog ook. Daarna mocht ze de paaltjes er in zetten en hebben we samen het rek vastgemaakt.
Ze had er echt plezier in.







 Het resultaat mag er zijn.


Dan belt de buurvrouw: bij Lidl liggen pootaardappelen om gratis mee te nemen. Of ik een zakje wil hebben? Ja graag.
Blijkt later dat ze twee zakjes mee kreeg.
Twee soorten aardappelen die ik nog niet ken: Linda en Krone.
Linda blijkt een duits ras te zijn, dat in de jaren '70 erg populair was. Toen het kwekersrecht verliep, dreigde het ras verloren te gaan, doch een publieksactie heeft deze vastkokende aardappel gered.
Het ras Krone is een middenvroeg ras en wordt bij het koken iets kruimig. Lang leve google en het world wide web waar zoveel informatie is te vinden.
Helaas vond ik niet of Linda nu tot de vroege, de late of de middenvroege rassen behoord. Ik ga ze denk ik als middenvroeg ras behandelen.
Ik had mijn pootaardappelen al in huis, dus heb ik nog geen idee waar ik deze twee soorten moet zetten. Mijn aardappelvak op de tuin is niet zo groot dit jaar. Misschien komen ze wel in de voortuin, daar heb ik immers ook een stukje moestuin gemaakt en op een deel stonden vorig jaar geen piepers.


Vrijdag 20 maart is de astronologische lente begonnen. En we genieten overdag volop van het zonnetje.
In de vensterbank in de keuken komt opeens de ijsbergsla boven de grond. Die heeft nu een plaatsje onder de sunblaster gekregen. Ik had al eerder ijsbergsla gezaaid, maar dat werden zulke lange slungels door te weinig licht en te veel warmte, dat ik dat zaaisel in de compostton heb gedeponeerd.



Een poos terug zaaide ik 5 soorten sla welke niet wilden kiemen. Onlangs heb ik een bak gepakt, een aantal soorten sla gemengd en in de bak gezaaid. Wat brekerszand erover en tot mijn verbazing heb ik nu heel veel zaailingen in het bakje. Dus het wordt een verrassing na het uitplanten welke soorten ik krijg.



Intussen groeien de erwten en peulen lekker door in de koude kas. Volgende week mogen ze naar de tuin om langs het rek te worden uitgezet.




Toen ik bij de bieb was, lag er een leuk nieuw boek voor kinderen: "De moestuin van Sophie".
Ik kon het niet laten er even een paar foto's van te maken.



Wellicht dat mensen met kleine kinderen dit een leuk boek zullen vinden voor hun kroost.




Over woelvork gesproken: dit stukje kwam ik tegen in een tuinblad van februari 2019 toen ik in de wachtkamer zat bij de oedeemfysio.

Het is een uitspraak van Angelo Dorny.

Het "niet-spitten" wordt steeds vaker toegepast, maar krijgt ook veel kritiek van diegenen die al hun hele leven hebben gespit in de moestuin.

Ik weet ook niet wat beter is, maar ik merk dat het losmaken met de woelvork mijn kleigrond mooi luchtig maakt en dat het bodemleven welig tiert op mijn tuin.





Ik heb trouwens twee woelvorken:  een gewone en eentje met een dubbele rij tanden of kluitenbreker.

Soms is de grond te zwaar voor mij dubbele woelvork en bewerk ik hem eerst met de gewone woelvork.

Ook zorgt die woelvork er voor, dat ik met mijn nekhernia en mijn sterk verminderde energie toch mijn grond kan bewerken zonder al te veel moeite. De tanden van de woelvork gaan "een-steek-diep" in de grond, dus ik kom net zo diep als met mijn spade.


Ik heb de rechtse van bovenstaand plaatje.








Ik zag vandaag trouwens dat de oosterse papaver weer in knop zit, er lijkt zelfs een knop op opengaan te staan.







 En we eten nog steeds aardappelen uit eigen tuin. De Charlotte loopt al wel flink uit maar is nog goed te schillen.
Morgen gaan de aardappelen weer naar de schuur waar het toch een stuk kouder is dan op zolder en dan stopt het verder uitlopen vanzelf.


En we herhalen nog een keer wat we in maart kunnen doen in de moestuin. De maand duurt niet zo lang meer, maar ik zie op de moestuingroepen steeds weer de vraag voorbij komen wat we kunnen zaaien en poten in maart.


De moestuin in maart

Rol je mouwen maar op, want in maart gaat het moestuinseizoen echt van start. We kunnen al wat gewassen zaaien en er valt zelfs al wat te oogsten!

Wat zijn de moestuinklusjes in maart?
  • Maak het zaaibed gereed. Waar nodig hark je het nog een keer voor een fijne structuur.
  • Zorg voor voldoende voeding in de bodem, maar gebruik geen zware bemesting; daar kunnen kiemplantjes niet tegen.
  • Direct na het zaaien geef je water, maar wel met beleid. De zaadjes kunnen anders wegspoelen.

Wat kun je in maart in de moestuin zaaien?

In maart kun je de volgende gewassen al in de moestuin zaaien: spruitjes, raapstelen, radijs, rapen, snijbiet, spinazie, tuinkers, herfst- en winteruien, wortelen, kapucijners, doperwten, peultjes, postelein en prei.

Wat kun je in maart op de vensterbank voorzaaien?
  • Ook in deze maand kun je op de vensterbank al voorzaaien: andijvie, aubergine, kervel, komkommer, broccoli, koolsoorten, paprika, pepers, peterselie, postelein en prei.
  • Voor het vensterbanktuinieren kun je allerlei bakjes en potjes gebruiken. Erg handig zijn turfpotjes, die je straks met pot en al in de grond kunt zetten.

Wat kun je in maart in de moestuin oogsten?

Het is wat vroeg, maar er valt al wat te oogsten uit de moestuin: vroeg gezaaide spinazie, de eerste rabarberstengels, waterkers, tuinzuring, sla en radijs.

Maart moestuintip

Is de grond nog net iets te koud, maar wil je toch al buiten zaaien? Warm de grond snel op door hem tien dagen lang af te dekken met een stuk doorzichtig plastic.








 STAY SAFE
STAY AT HOME
OF OP DE MOESTUIN.